KATEDRA: kopuła - fasada - wnętrze - zakrystie - rzeźby - Sąd Ostateczny - freski - dzwonnica

Jeżeli pominiemy ciągle jeszcze widoczne ślady XIII-o i XIV-o wiecznych fresków w prawym transepcie i wśród pozostałości Santa Reparata, to można stwierdzić, że wszystkie malowidła we wnętrzu katedry pochodzą z czasów renesansu i manieryzmu. Lewa nawa jest zdominowana "imitacjami" pomników konnych dwóch komendantów, którzy świadczyli Republice Florenckiej cenne usługi podczas wojny. Byli to: Anglik John Hawkwood (zwany po włosku Giovanni Acuto) i Niccolo da Tolentino. Tego pierwszego namalował w roku 1436 Paolo Uccello, a drugiego - Andrea del Castagno w 1456 roku, zainspirowany malowidłem pierwszym.

Uccello: pomnik Johna Hawkwooda

Oba freski przeniesiono na płótno. W rzeczywistości bazują one na całkowicie różnej malarskiej koncepcji. Paolo Uccello namalował konia i rycerza w pewnego rodzaju idealistycznym i prawie kubistycznym stylu. Dwa główne kolory, czerwień i zieleń, zostały użyte do tworzenia serii krzywych. Szyja, zad i brzuch konia są utworzone z kół, a rozdzielający konia na dwie części jeździec jest wyrysowany za pomocą kolistych kształtów, kropek i półkul. Metoda ta jest również wyraźnie zastosowana w wielkim dziele "Bitwa pod San Romano" (1435), znajdującym się w Uffizi. Nabywcy nie byli zbyt zadowoleni z fresku i 28-ego czerwca 1436 roku artyście kazano go zniszczyć. Nawet Donatello zarzucił swojemu przyjacielowi, że narysował brzydko wyglądającego konia. W końcu Paolo musiał jakoś złagodzić opinię publiczną, która niezdolna była do zrozumienia jego czystości stylu malowania i podretuszował swój fresk. Rysunek w Uffizi ukazuje jednak w sposób przejrzysty oryginalne intencje artysty, stanowiąc jakby pierwowzór wielu doświadczeń artystycznych XX-ego wieku.

Castagno: pomnik Niccolo da Tolentino

Fresk namalowany przez Andrea del Castagno dwadzieścia lat później posiada już ślady kryzysu we florenckim malarstwie. Podczas gdy Paolo troszczył się niezwykle o perspektywę, aż stawała się ona najważniejszym elementem malowidła, Andrea wkładał całą swoja energię w linię i, jak później Pollaiolo, powodował, ze rysunek stawał się podstawowym źródłem wszystkich jego twórczych inspiracji, a nie tylko abstrakcją umysłu.

Freski w kopule katedry

Freski w kopule Brunelleschiego, której ogromna powierzchnia (4 000 m2) miała być początkowo, jak w baptystreium, pokryta mozaikami, okazały się być ogromnym, wymagającym wytężonej pracy przedsięwzięciem. Wybrano temat Sądu Ostatecznego, a wykonanie powierzono Giorgio Vasariemu (1572-74), który opierał się na dokładnej formule ikonograficznej stworzonej przez dyrektora Ospedale degl'Innocenti, Don Vincenzo Borghiniego. Po śmierci Vasariego, jego pracę kontynuował malarz Federico Zuccari i zakończył w latach 1576-79.