Wnętrze katedry Santa Maria del Fiore, zbudowanej wg projektu
Arnolfa di Cambio (1296-1302) i dokończonej przez
Francesca Talentiego (1349-69), jest rzeczywiście imponujące. Nawę środkową tworzą wielkie gotyckie sklepienia, spoczywające na szerokich łukach, które dzielą przestrzeń na cztery kwadratowe przęsła. Daje to strukturze bardziej klasyczną, niż gotycką harmonię. Łuki spoczywają na potężnej kompozycji pilastrów, podobnych do tych, jakie Francesco Talenti zastosował w Loggii dei Lanci. To, co widzimy obecnie, jest prawdopodobnie rezultatem zmian Talentiego w projekcie Arnolfa, który przewidywał wielką ilość przęseł i pilastrów (jak też okien). Fresk starej Santa Reparata w muzeum Bigallo także robi takie wrażenie.
Plan katedry
|
Struktura robi wrażenie przemyślanej i majestatycznej. Momentalnie wymusza ona skierowanie wzroku na przestrzenny punkt zawieszenia bazyliki, wytworzony ponad nami przez prezbiterium i kopułę. To poszukiwanie "środka ciężkości" jest nowym elementem, który nie występuje w stylu gotyckim, jest tendencją do tworzenia wertykalnej przestrzeni, bez dążenia do hierarchizacji. Jest to oczywisty znak trwałości klasycystycznego smaku we Florencji, podtrzymywania stylu, który można było znaleźć w każdej epoce.
Katedra jest zbudowana na planie krzyża łacińskiego. Jej nawy są długości 153 m i szerokości 38 m. Transept jest długi na 90 m, podczas gdy średnica kopuły wynosi 45 m - taka sama wielkość jak baptysterium. Jest to niezwykły wymiar, jak na architekturę gotycką, co stworzyło bardzo dużo problemów natury technicznej. Kiedy przyszedł czas zamknięcia całej powierzchni sklepieniem, tylko
Brunelleschi był zdolny do sprostania wyzwaniu rzuconemu przez Arnolfa.
Prezbiterium i ołtarz główny
|
Projekt i wykonanie polichromowanej marmurowej podłogi przypisuje się
Bacciemu d'Agnolo i
Francesco da Sangallo (1520-26). Restauracja katedry po powodzi w 1966 roku pokazała, że marmurowe części poprzednio używane przez Arnolfa do fasady, zostały ponownie użyte do podłogi. Nawy i trybuna są oświetlone przez piękne XV-wieczne witraże, wykonane przez takich artystów, jak
Ghiberti,
Paolo Uccello,
Donatello i
Andrea del Castagno.
Wewnętrzna fasada, która jest najstarszą częścią kościoła, powinna być oglądana z pewną uwagą. Luneta ponad drzwiami posiada mozaikę autorstwa
Gaddo Gaddi (pocz. XIV w.), który także pracował przy mozaikach w baptysterium. Trzy okręgi witraży, razem z tymi z kopuły, zostały wykonane na podstawie rysunków Ghibertiego (1403-1413), należących do kilku, które pozostały z jego malarskiej działalności.
Marmury z fasady użyte do podłogi
|
Sławny
zegar na wewnętrznej fasadzie, z kwadrantem i medalionami został ozdobiony freskami autorstwa
Paola Uccellego (1443). Jest on jednym z kilku zegarów mechanicznych, które ciągle jeszcze istnieją i funkcjonują. Ma on tylko jedną wskazówkę, która pokazuje czas obracając się w przeciwnym kierunku w porównaniu do zegarów współczesnych, ponieważ mierzy czas od zachodu słońca do zachodu słońca. W ścianie znajduje się także
grobowiec biskupa d'Orso (1321), jedno z najpiękniejszych dzieł rzeźbiarskich w katedrze.
Zegar mechaniczny z fasady wewnętrznej
|
W nawie lewej znajdują się freski Paola Uccello i Andrei del Castagno, podczas gdy
Sąd Ostateczny Vasari-Zuccariego jest namalowany w kopule katedry. Można tu też zobaczyć historyczny, lecz niezbyt dobrze namalowany,
panel Domenica di Michelino o Dante, Florencji i jego "Komedii". Jest to hołd, który miasto zawsze składało temu wielkiemu poecie.
Drewniany krucyfiks ponad głównym ołtarzem jest dziełem rzeźbiarza Benedetto da Maiano (1477). Trzy apsydy, rozdzielone przez dwie zakrystie (płaskorzeźby - Luca della Robbia), są otwarte do transeptu. Każda jest podzielona na pięć kaplic. Kaplica za głównym ołtarzem zawiera złotnicze arcydzieło Ghibertiego:
Urnę Św. Zanobusa. Pod kopułą stoi olbrzymie ośmiokątne prezbiterium z elegancką marmurową balustradą, wykonaną przez Baccia Bandinelli (1555), która została udekorowana wieloma płaskorzeźbami i rzeźbami. Wiele z nich jest obecnie konserwowanych w muzeum Opera del Duomo.